Ar yr 11eg o Ebrill, cynhaliodd Cyngor Sir Fynwy, ynghyd â Chynghorau Tref a Chymuned Partner, Ddiwrnod Ymwybyddiaeth Baw Cŵn fel rhan o’r cynllun cydweithredu “Rhowch y Cerdyn Coch i Faw Cŵn”.
Rhoddodd y digwyddiad hwn, a gynhaliwyd ym Mrynbuga a Gilwern, gyfle gwerthfawr i swyddogion a Chynghorwyr ymgysylltu â pherchnogion cŵn a chodi ymwybyddiaeth am berchnogaeth gyfrifol ar anifeiliaid anwes.
Mae’n cael ei gydnabod yn eang y dylai cerddwyr cŵn godi baw eu hanifeiliaid anwes mewn mannau cyhoeddus. Fodd bynnag, tynnodd y digwyddiad hwn sylw hefyd at y cyfrifoldebau eraill sy’n gysylltiedig â rheoli cŵn mewn mannau cyhoeddus, yn enwedig yn dilyn cyflwyno Gorchymyn Diogelu Mannau Cyhoeddus (PSPO) yn 2024.
Yn ystod y misoedd diwethaf, gosod arwyddion mewn mannau ledled y Sir lle ceir problemau ar hyn o bryd er mwyn hysbysu perchnogion cŵn am:
- Lleoliadau, fel mannau chwarae plant, tiroedd ysgol a chaeau chwaraeon wedi’u marcio, lle na chaniateir cŵn.
- Mannau lle mae’n rhaid cadw cŵn ar dennyn byr. Mae hyn yn cynnwys lleoedd fel Gerddi Linda Vista yn y Fenni, mynwentydd a reolir gan Gyngor Sir Fynwy yn Nhrefynwy, Llan-ffwyst a Chas-gwent, yn ogystal â safleoedd hanesyddol arwyddocaol fel Castell Cil-y-Coed a Chastell y Fenni.
Am restr gyflawn o ardaloedd Gwahardd Cŵn a Thennyn yn Unig, ewch i wefan y Cyngor:www.monmouthshire.gov.uk/public-spaces-protection-order-2024-dog-control/.
Dylai cerddwyr cŵn hefyd fod yn ymwybodol o dan y Gorchymyn Diogelu Personol:
- Gall swyddog awdurdodedig ofyn i berson sy’n gyfrifol am gi roi ei gi ar dennyn os ystyrir ei fod allan o reolaeth, yn achosi braw neu ofid, neu’n creu niwsans.
- Rhaid i berchnogion cŵn gario bagiau i gasglu baw eu ci.
Bydd Cyngor Sir Fynwy yn cyhoeddi hysbysiad cosb sefydlog o £100 am dorri’r Gorchymyn Diogelu Personol. Gall methu â thalu’r hysbysiad hwn arwain at fynd â’r achos i’r llys, lle gellid gosod dirwy o hyd at £1,000.
Dywedodd y Cynghorydd Angela Sandles, Aelod Cabinet Cyngor Sir Fynwy dros Gydraddoldeb ac Ymgysylltu: “Mae bron i 12 mis wedi mynd heibio ers i ni fabwysiadu’r Gorchymyn Diogelu Personol, sy’n helpu i amddiffyn aelodau agored i niwed o’n cymuned. Rwy’n falch o nodi bod yr ymateb iddo wedi bod yn gadarnhaol ar y cyfan. Er bod y rhan fwyaf o berchnogion cŵn yn gyfrifol ac yn ystyriol, mae lleiafrif sylweddol na sydd mor gyfrifol.
Byddwn yn parhau i sicrhau bod pob perchennog cŵn yn cadw at y rheolau a nodir yn y Gorchymyn Diogelu Personol, gan greu amgylchedd lle gall pob preswylydd fwynhau ein mannau gwyrdd hardd.”

